รากศัพท์และการนิยามความหมายของคำว่า CURRICULUM (หลักสูตร)

      คำศัพท์ CURRICULUM ที่แปลว่า หลักสูตร เดิมมีรากศัพท์มาจากภาษาละติน(Latin origin) "currere"มีความหมายว่า "วิ่ง,การวิ่ง" ต่อมา

ได้มีการนำมาใช้อย่างแพร่หลายและแปลเป็นภาษาอังกฤษว่า "running course" ที่แปลว่า "ลู่วิ่ง" หรือเส้นทางที่ใช้วิ่งแข่ง ซึ่งเป็นการอุปมาอุปไมยว่า

หลักสูตรเปรียบเสมือนลู่วิ่งหรือสนามวิ่งแข่ง ที่ผู้เรียนทุกคนจะต้องฟันฝ่าอุปสรรคความยากของวิชาหรือประสบการณ์การเรียนรู้ต่างๆที่กำหนดไว้

ในหลักสูตรเพื่อความสำเร็จ ดังที่อาร์มสตรองได้ให้คำนิยามไว้

"running sequence of course or learnin  experience" (Armstrong,1989:2)

" Curriculum as Prescription " หลักสูตรคือใบสั่งยา

       Authur K. Ellis.(2004,4) " There is some parallel to this in the world of the school curriculum since the teacher,like the patient ,will ultimately decide whether the prescription will be followed. The developer proposes ,but. the teacher disposes." อาร์เทอร์ ได้กล่าวถึงหลักสูตรว่าเปรียบเสมือนใบสั่งยาไว้ในหนังสือ examplars of curriculum ในตอนหนึ่งว่า หลักสูตรก็เหมือนใบสั่งยา ที่มีแพทย์เป็นผู้เขียนใบสั่ง ผู้ป่วยจะต้องทราบว่าตนจะปฏิบัติตนอย่างไรตามในใบสั่งของแพทย์ ซึ่งผู้ป่วยก็อาจจะไม่ปฏิบัติตามก็ได้ ซึ่งก็

เหมือนกับหลักสูตรที่มีผู้พัฒนาหลักสูตรนำเสนอหลักสูตร แต่ผู้สอนอาจจะปฏิบัติตามหรือไม่ก็ได้ ขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละคน ครูจะเป็นผู้ที่รู้ว่า

หลักสูตรนั้นคืออะไรและจะปฏิบัติตามได้อย่างไรได้ดีที่สุด

 มีนักการศึกษาได้ให้คำนิยามของคำว่าหลักสูตรไว้มากมาย ดังนี้

Alan Block(1998) : หลักสูตรคือการมีตัวตนของความรู้และการปฏิบัติด้วยการสื่อสาร
Donal Cay(1996): หลักสูตรคือ แผนการสำคัญที่คิดขึ้นโดยนักการศึกษา ผู้ใหญ่ที่มีส่วนร่วมในชุมชน รัฐ ประเทศเพื่อตอบสนองความต้องการของเด็กๆ

Peter Oliva(1997): หลักสูตร คือ แผนหรือโปรแกรมสำหรับประสบการณ์ทั้งมวลที่ผู้เรียนต้องประสบภายใต้การแนะนำของโรงเรียน

Hild Taba (1962): หลักสูตรคือ แผนการสำหรับการเรียนรู้

กาญจนา คุณารักษ์(2540:14) กล่าวว่าหลักสูตรหมายถึง โครงการหรือแผนข้อกำหนดอันประกอบด้วย หลักการ จุดหมายโครงสร้าง กิจกรรมและวัสดุต่างๆในการจัดการเรียนการสอนที่จะพัฒนาผู้เรียนให้เกิดการเรียนรู้ความสามารถ โดยส่งเสริมให้เอกัตบุคคลไปสู่ศักยภาพสูงสุดของตน

วิชัย วงษ์ใหญ่(2554:95) กล่าวว่า หลักสูตร มีรากศัพท์จากภาษาละตินว่า" race course" หมายถึง เส้นทางที่่ใช้วิ่งแข่งเนื่องจากเป้าหมายของหลักสูตรที่มุ่งหวังให้ผู้เรียนสามารถเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพและประสบความสำเร็จในการดำรงชีวิตอยู่ในสังคม

ราชบัณฑิตยสถาน(2546:1272) ประมวลวิชาและกิจกรรมต่างๆที่กำหนดไว้ในสถานศึกษาเพื่อวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง.

 จากคำนิยามของนักการศึกษาที่ยกมานั้นพอกล่าวได้ว่า หลักสูตร คือแผนการเบื้องต้น แผนที่หรือใบสั่งที่จะต้องปฏิบัติตาม
จากองค์ประกอบของหลักสูตรซึ่งประกอบด้วย 
1.จุดมุ่งหมายของหลักสูตร 2.เนื้อหา รายละเอียดหลักสูตร 3. การนำไปใช้ 4.การประเมินผล 

 ผู้เขียนจึงขอเปรียบเทียบหลักสูตรว่าหลักสูตร เปรียบเสมือน บทละครหรือบทภาพยนตร์ที่ผู้เขียนบทละครจะต้องมี1.จุดมุ่งหมายในการเขียนหรือประพันธ์บทละครนั้นๆ เปรียบได้กับการวางจุดมุ่งหมายของหลักสูตร 2. ต้องมีการวางเค้าโครงเรื่องไว้แล้วตั้งแต่ต้นจนจบ มีการวางคาแรกเตอร์ของตัวละครแต่ละคนไว้ ตัวละครจะต้องประสบ พบเจอเหตุการณ์อะไรบ้าง ไปตามลำดับขั้นตอน ซึ่งเปรียบได้กับเนื้อหาและรายละเอียดในหลักสูตร 3. การนำหลักสูตรไปใช้ ก็เปรียบได้กับการที่ นักประพันธ์หรือผู้กำกับละครผู้นำบทละครนั้นมาทำเป็นละครหรือภาพยนตร์ โดยต้องมีการคัดเลือกนักแสดง กำกับนักแสดงเพื่อให้นักแสดง แสดงบทบาทออกมาได้ตามที่ผู้ประพันธ์ได้ประพันธ์เอาไว้ในบทละครนั้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นการจะนำบทละครใดมาใช้หรือสร้างเป็นละครนั้น ผู้ประพันธ์หรือผู้กำกับก็สามารถปรับบทละครบทนั้นได้เพื่อให้ละครเรื่องนั้นเข้ากับบริบทและยุคสมัยของสังคมที่เปลี่ยนไปด้วย 4.เปรียบการประเมินผลหลักสูตร กับละครที่ออนแอร์ไปแล้วนั้นจะได้รับความนิยม คำติชมจากผู้ชมทางบ้านมากน้อยเพียงใด เหมือนกับหลักสูตรเมื่อมีการนำไปใช้ก็ต้องประเมินผลลัพธ์ ของผู้เรียน วัดผลสำเร็จทางการศึกษาของผู้เรียนนั่นเอง

Block,A.(1998).Curriculum as affichiste:Popular culture and identity,In W.Pinar(Ed.),Curriculum:Toward new identities(p.325-341).New York:Garland

Cay,D.(1966).Curriculum:Design for learning .Indianapolis:The Bobbs-Merrill.

Oliva, P.(1997).Developing the Curriculum (4th ed.).New York :Longman

Taba, H.(1962).Curriculum development:Theory and practice.New York:Harcourt,Brace,Jovanovich.

แหล่งอ้างอิง: 

Arthur K. Ellis. (2004) Examplars of curriculum theory.New York:Eye on education ,inc.